بررسی ارتباط ترکیب اسید های چرب و پروتئین دانه سویا ( glycine max l.) با صفات مورفولوژیک و فنولوژیک از طریق تجزیه به عامل ها

به منظور مطالعه تنوع موجود بین ارقام سویا از نظر ترکیب اسید های چرب و پروتئین دانه و همچنین مطالعه روابط صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی با آنها از طریق تجزیه علیت و تجزیه به عامل ها، تعداد 25 ژنوتیپ در قالب یک طرح مربع لاتیس در سال 1380 در ایستگاه تحقیقات زراعی بایع کلا وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران کاشته شد. بیست صفت زراعی و 8 صفت مربوط به کیفیت دانه اندازه گیری شد. تنوع موجود بین ارقام در کلیه صفات معنی دار بود. روز تا گلدهی بیشترین و درصد پروتئین کمترین وراثت پذیری عمومی را داشت. در برآورد همبستگی صفات، صفت درصد اسید اولئیک با صفات طول دانه، وزن هزار دانه و درصد روغن همبستگی مثبت و با اسید لینولئیک و اسید لینولنیک و سطح برگ همبستگی منفی داشت. در تجزیه رگرسیون گام به گام بر اساس درصد روغن، 6 صفت در مدل قرار گرفتند که در تجزیه علیت صفات درصد روغن+پروتئین، سطح برگ و تعداد شاخه اثر مستقیم مثبت بالایی بر درصد روغن داشتند. در تجزیه به عامل ها، نه عامل شناسایی شد که درصد اسید اولئیک با طول بذر و وزن هزار دانه در عامل دوم قرار گرفتند که با توجه به ضریب عاملی معنی دار درصد اسید پالمیتیک در عامل مربوط به ابعاد بذر بر رابطه بین صفات کیفتی و اندازه بذر تاکید دارد.